پل مناره بازار - صومعه سرا

بقایای این پل در نزدیکی روستای مناره بازار ، 9 کیلومتری شمال غرب صومعه سرا و بر سر راه قدیمی رشت – آستارا واقع گردیده و احتمالاً از آثار دوره صفوی است که دهانه های آن در جریان سیل های دوره اخیر منهدم شده است. براساس بقایای موجود و نقشه ارائه شده ، این پل در مجموع 66 متر طول و با احتساب جان پناه ها ، 25/6 متر عرض و حدود 9 متر ارتفاع داشته است. پل مناره بازار دارای دو دهانه وسیع به عرض 10/15 (دهانه شمالی) و 80/12 متر بوده است (علی رغم این ستوده می نویسد که پل سه دهانه داشته که یکی از آنها در جریان سیل سال 1317 و دو طاق دیگر در جریان سیل سال 1336 ویران شده است). به نظر می رسد که بستر رودخانه درمحل برپایی پل ، شالوده سازی داشته و پایه های میانی پل بر روی این شالوده قرار می گرفته اند. پایه ها در هر دو جهت دارای موج شکن های نیم دایره است. بر بالای این موج شکن ها و بر دیواره پل ، ستون نماهایی کار شده که بر اساس بقایای پایه میانی ، دارای آجرچینی تزیینی بوده است. رویه پل ، از بالای تیزه طاق بزرگتر به سمت طرفین دارای شیب ملایمی بوده است. در طرفین دو انتهای این رویه همچنین میل هایی ساخته شده بود. در بنای پل از آجرهایی به ابعاد 5×23×23 سانتیمتر استفاده شده است. در 2 کیلومتری غرب پل ، مناره ای منسوب به دوره سلجوقی وجود دارد که نام «مناره بازار» به جهت آن است. رود تنیان، سیاو رود و پلنگ رود ، کمی بالاتر از این پل به یکدیگر پیوسته و از زیر پل عبور می کنند.

پل خشتی گوراب تولم

پل تاریخی گوراب تولم شهرستان صومعه سرا یادگار بجا مانده از دوران قاجاریه در آستانه تخریب است.
این پل در منتهی الیه شمال غربی روستای گوراب تولم صومعه سرا بر روی یکی از شاخه های فرعی رودخانه گازروبار و در جهت شرق به غرب قرار دارد.
جهت پل شرقی – غربی به طول 17 متر و عرض سه متر و دارای یک دهانه با قوس جناغی است، جان پناه جنوبی تقریبا سالم مانده و ارتفاع آن 80 سانتیمتر و عرض آن 50 سانتیمتر است در حالیکه جان پناه شمالی پل تا 80 درصد تخریب شده که ارتفاع باقی مانده جان پناه در ضلع شمالی در بعضی نقاط به 30 سانتیمتر می رسد.

کف گذرگاه پل در گذشته سنگ فرش بوده و قسمتهای زیادی از آن بر اثر تردد وسایل نقلیه از بین رفته است، آثاری از قسمتی از قوسی کوچکتر در ضلع شرقی پل مشهود است و به تبع وجود دهانه هایی دیگر را در ساختار پل اشاره می کند که با کمی کاوش و خاکبرداری از اطراف پل این امر نیز ممکن می شود.

آجر های بکار رفته در ساختمان پل به ابعاد 5×23×23 سانتیمتر بوده و ملات بین آنها از نوع ساروج است، اندازه دهانه اصلی پل 2.8 متر و فاصله سطح آب تا روی ضخامت قوس دهانه اصلی به 85.4 متر می رسد.
پیش بینی می شود پل خشتی گوراب با توجه به وضع موجود بقایای آن تا 15متر در ضلع شرقی و 9 متر در ضلع غربی امتداد داشته باشند، این پل در حال حاضر راه ارتباطی روستاهای گوراب و خراط محله بوده و فاصله آن تا شهر تولم نیز پنج کیلومتر است.

با توجه به ویژگی های معماری پل منحصر بفرد گوراب تولم می طلبد میراث فرهنگی گیلان در حفظ و مرمت این ابنیه تاریخی همت گمارد.
پل خشتی گوراب تولم شهرستان صومعه سرا به شماره 1364 در 15 آبان ماه سال 1384 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.